İçindekiler
Öksürüğe Ne İyi Gelir? Öksürük Nasıl Geçer?
İnsan vücudunun en önemli solunum savunma mekanizmalarından biri olan öksürük, akciğerleri dış etkenlere karşı korur ve refleks olarak oluşur. En doğru cevabı bulmak için öksürüğün pek çok nedeni vardır, çoğu virüslerden kaynaklanır, ayrıca ateş ve öksürük gibi diğer belirtiler de dikkate alınmalı ve doktora başvurulmalıdır. Öksürüğü hafifletmek için doğal yöntemler ve tedaviler vardır. Bunlardan en yaygın ve etkili olanı bal ve zencefil karışımıdır. Aynı zamanda karabiber ve bal karışımı, ballı süt, birçok bitki çayı ve bol su içmek de öksürük için etkili yöntemlerdir.
Öksürük nedir?
Öksürük, insan vücudunun solunum sisteminin en önemli savunma mekanizmasıdır. Akciğerleri her türlü etkiye karşı korur ve refleks olarak üretilir. Öksürük, dışarıdan gelen istenmeyen maddelerin insan vücudunun solunum yollarına girmesini engeller ve olası tüm solunum salgıları atılır. Ayrıca boğazdaki mukusları temizler.
Öksürük nasıl oluşur?
İnsan vücudunda her türlü kir, boğazı kaşındıran toz ve alerjiye neden olabilecek etkenler hava yollarına girdiğinde beyin sinirleri uyarılır. Bu uyarı ile beyin, vücuda zararlı olan bu maddenin yok edilmesi emrini gönderir. Bu komutla karın kasları gerilir ve öksürdüğünüzde hava hızla akciğerlerden kaçar.
Öksürüğün nedeni nedir?
Virüslerin neden olduğu öksürüğün nedenini anlamak için öksürüğün ne kadar sürdüğüne, öksürüğe kan gibi başka maddelerin eşlik edip etmediğine ve vücutta başka belirtilerin de başlayıp başlamadığına dikkat edilmelidir.
Öksürük kısa süreliyse çoğunlukla doğal ve zararsızdır, ancak uzun süren ve inatçı bir öksürük vücutta bir hastalık olduğunun işaretidir.
Akut öksürük
3-4 haftadan kısa süren öksürüklerdir. Ara sıra oluyor. Genellikle solunum yolu enfeksiyonlarından kaynaklanır. Hava yollarını etkileyen ve öksürüğe neden olan durumlar;
- Grip
- Farenjit
- Bahar alerjisi
- Bronşit
- Zatürre
- Konvülsif öksürük
- Boğaz tahrişi solunması
- Akut sinüzit
Kronik öksürük
8-9 hafta veya daha uzun süren öksürüklerdir. Kronik öksürük belirtileri, boğaz kuru ve ağrılı hale geldiğinde başlar. Kronik öksürüğe en sık postnazal akıntı, astım ve reflü neden olur. Bu hastalıklara ek olarak akciğer kanseri, bronşektazi, akciğer hastalıkları da neden olabilir. Bu nedenle bu kadar uzun süren bir öksürüğü araştırırken doğru tanıyı almak çok önemlidir. Kronik öksürüğü teşhis etmek için balgam örneği, metakolin örneği, göğüs röntgeni ve bilgisayarlı tomografi kullanılabilir. Öksürük, alerji ve astım ilaçları, kronik öksürükleri tedavi etmek ve olası tümörleri ve tıkanıklıkları temizlemek için kullanılabilir. Bunlara ek olarak su tüketimini artırmak, ortamdaki havayı nemlendirmek ve sigarayı tamamen bırakmak kronik öksürüğün tedavisine katkı sağlar. Kronik öksürüğe neden olan diğer şeyler;
- Yoğun tütün kullanımı
- Geniz Akıntısı
- Alt ve Üst Solunum Yollarını oluşturan Mukoza Tabakasında Kuruluk
- Reflü
- Astım
- Alt ve Üst Solunum Yolu Alerjisi
- KOAH
- VEREM
- Akciğer Mantar Enfeksiyonları
Çok fazla tozlu ve yetersiz havalandırmalı bir ortam ve sigara dumanı kuru öksürüğe neden olur. Virüslerin neden olduğu bir solunum yolu enfeksiyonu nedeniyle kuru bir öksürük de oluşabilir. Tüm bunlara ek olarak, bazı ilaçlar kuru öksürüğe neden olabilir. Bu çoğunlukla kış mevsiminde ve soğuklar kötüleştiğinde olur.
Alerjik Öksürük
İnsan vücudunun alerjik olduğu bir maddeye tepki vermesiyle oluşan öksürüğe alerjik öksürük denir. Öksürüğe neden olan alerjiyi tedavi etmek de öksürüğü durdurur.
Öksürük ve Balgam
Islak öksürük olarak da bilinen öksürük ve balgam, öksürürken boğazdan koyu sarı-yeşil bir sıvı çıktığında ortaya çıkar. Sümüksü bir kıvama sahiptir. En sık kış ve sonbaharda olur. Mukuslu bir öksürük gripten kaynaklanıyorsa, öksürükten kurtulmak için ilaç ve dinlenme yeterlidir. Balgam hoş olmayan bir kokuya sahipse, bir kişi akciğer apsesi geliştirebilir. Ağız ve boğazdaki mikroorganizmalar solunduğunda ve akciğerlere girdiğinde akciğer apsesi oluşur.
Bebeklerde ve Çocuklarda Öksürük
Bebeklerde ve çocuklarda öksürük, hem çocuğun uykusunu hem de uykusuzluk durumunu güçlü bir şekilde etkiler ve bozar. Öksürük, çocukların hastaneye götürülmesinin ana nedenlerinden biridir. Bazen ciddi bir sorunun işaretidir, bazen de basit bir durumdur. Bunu anlamak için çocuğun tıbbi muayeneye alınması gerekir.
Bebeklerde ve çocuklarda en sık öksürük nedenleri;
- Grip
- Bademcik iltihabı (tonsillit)
- Sinüzit
- Bronşit
- Astım
- Alerjik öksürük
- Zatürre
- Yabancı cisim
Bunların dışında en sık öksürük nedeni virüslerdir. Bir çocuk, özellikle diğer çocuklarla çok fazla etkileşime girenler, yılda ortalama 12 viral enfeksiyon alabilir. Virüsler, çocukların birkaç hafta boyunca günde birkaç kez öksürmesine neden olabilir. Bu öksürükler
haftaya yakınsa ve geçmişse çocuk doktora gösterilmelidir.
Öksürüğü olan çocuklar ne zaman muayene edilmelidir?
- Öksürük hafta veya daha uzun sürerse
- Yavaş yavaş kötüleşirse
- Çocuğun yaşamını olumsuz etkiliyorsa
- Öksürük kanlı balgamdan kaynaklanıyorsa
- 3 aylıktan küçük bebeklerde öksürük oluşursa
- Çocukta öksürürken morluk varsa
- Öksürük çocuğu boğmaya yetiyorsa
- Öksürükten sonra çocuk kusarsa
Kuru öksürük neyi haber verir?
Kuru öksürüğün en yaygın nedenleri astım, reflü, akciğer hastalığı, sinüs enfeksiyonları, alerjiler, tiroidit, boğaz kanseri, tansiyon ilaçları, nem eksikliği ve psikolojik nedenlerdir.
Astım: Kuru öksürük astıma bağlı olduğunda nefes darlığı, hırıltı ve göğüste sıkışma ve öksürük gibi belirtiler ortaya çıkar. Geceleri daha sık ortaya çıkar ve kronikleşir.
Reflü: Kişi sırt üstü yattığında
Akciğer hastalıkları: Tüberküloz, amfizem, pnömoni, sarkoidoz, astım dışı eozinofilik bronşit gibi hastalıklara bağlı öksürük oluşabilir. Kuru öksürüğün bu hastalıklara neden olduğunu söyleyebilmek için öksürüğe ek olarak ateş, nefes darlığı, terleme, sürekli yorgunluk ve hızlı kilo kaybı gibi belirtilerin olması gerekir.
Sinüzit: Kuru öksürüğün nedenlerinden biri sinüs enfeksiyonudur ve soğuk algınlığı ile ortaya çıkar.
Alerji: Hapşırma, burun kaşıntısı ve tıkanıklığa neden olabilir. Alerji testi ile alerjinin kök nedeni tespit edilmişse uygun tedavi ile öksürük durdurulabilir.
Tiroid bezi iltihabı: Öksürük tiroid bezinin iltihaplanmasına bağlıysa hırıltıdır.
Boğaz Kanseri: Çok sigara içen kişilerde mukus ve öksürük varsa, bu muhtemelen gırtlak kanseri belirtisidir.
Antihipertansif ilaçlar: Antihipertansif ilaçların en sık görülen yan etkisi kuru öksürüktür. Bu durumun önüne geçmek için doktor kontrolünde ayrı bir antitussif ilaç başlanabilir.
Nem eksikliği: Kış aylarında evlerde ve işyerlerinde kullanılan ısıtıcı, fırın ve elektrikli ısıtıcı gibi cihazlar odadaki havayı kurutur. Odadaki nemin düşürülmesi de boğaz kuruluğuna ve öksürüğe neden olur. Odadaki nemi artırmak için bir nemlendirici kullanabilir veya ısıtıcı göbeğinin üzerine yarım kase su koyabilirsiniz.
Yatarken neden öksürürüz?
Geceleri uyuduktan veya yemek yedikten sonra kötüleşen öksürük genellikle reflü hastalığının bir belirtisidir. Bununla birlikte, gece öksürüğü de kalp yetmezliğinin bir işareti olabilir. Öksürükten kurtulmak ve sağlıklı bir yaşam sürmek için mutlaka doktora gitmeli, doğru teşhis koymalı ve doğru tedavi yöntemlerini uygulamalısınız. Damlalar ve nemlendiriciler de bu öksürüğü azaltmada etkilidir. Aynı zamanda sıvı tüketimi de etkili bir şekilde öksürüğü azaltır.